Wydział Konsularny Ambasady RP w Austrii przygotowal poradnik dla obywateli polskich podejmujących pracę w Austrii.zawiera on przydatne informacje dotyczace m.in. prawa pobytowego,pracy i podatkow, swiadczen socjalnych , sluzby zdrowia i szkolnictwa, wreszcie informacje dla kierowcow i posiadaczy samochodow. Co tydzien znajdziecie Panstwo na naszych lamach informacje, ktore moga byc pomocne nie tylko osobom nowoprzybylym ale takze Polonii od lat zamieszkalej w Austrii. Zapraszamy do lektury…

Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu
i pobytu do 90 dni (niezależnie od jego celu) na terytorium Austrii jest paszport  lub dowód osobisty.

Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest ważny, w wystarczająco dobrym stanie i czy pozwala na stwierdzenie tożsamości.

1.1. System prawny.

Federalny ustrój Austrii ma istotne praktyczne znaczenie w życiu codziennym. Związany jest z nim podział kompetencji państwa na federalne i krajowe – i tak szereg sfer życia codziennego regulowanych jest nie na poziomie federalnym (ogólnokrajowym) lecz na poziomie przepisów krajów związkowych Austrii co w znacznym stopniu odróżnia go od polskiego systemu prawa.  Dotyczy to m.in. służby zdrowia, ubezpieczeń społecznych (poza podstawowymi regulacjami określonymi na poziomie federalnym), szkolnictwa czy policji. Decydując się na osiedlenie
w Austrii należy koniecznie mieć to na względzie, ponieważ  wynikają z tego często istotne różnice w szczegółowych przepisach prawa regulujących wymienione wyżej sfery. W poszczególnych krajach związkowych działają np. osobne kasy chorych, występują różnice w rodzajach i zasadach przyznawania świadczeń społecznych, czy inaczej ustalane są opłaty za przedszkola.

Przebywając na terytorium Austrii, należy mieć na uwadze, iż w pełni podlega się miejscowym przepisom prawa cywilnego, karnego oraz administracyjnego i podatkowego.

Nieświadomość tego może być przyczyną poważnych komplikacji. Obywatel obcy przebywający w Austrii nie tylko ponosi przewidziane tutejszym prawem konsekwencje drobnych wykroczeń lecz także, w przypadku popełnienia  czynu karalnego będzie sądzony przed austriackim sądem na podstawie tutejszego prawa, zaś ewentualna karę będzie odbywać w miejscowym więzieniu. Miejscowe przepisy będą miały również zastosowanie w sprawach regulowanych prawem cywilnym – np. w zakresie stosunków pomiędzy rodzicami i dziećmi zamieszkałymi legalnie na terytorium Austrii. W uzasadnionych miejscowym prawem przypadkach  austriackie sądy i instytucje mają prawo ingerować w te relacje, o ile stwierdzą zagrożenie dobra dziecka. Fakt, iż rodzice i dziecko są polskimi obywatelami nie odgrywa decydującej roli – kluczowe jest zamieszkiwanie na terytorium Austrii. W skrajnym przypadku możliwe jest np. czasowe ograniczenie przez miejscowy sąd prawa do opieki nad dzieckiem, odebranie dziecka rodzicom i skierowanie go do centrum kryzysowego lub rodziny zastępczej.

1.2. Informacje praktyczne dla przyjeżdżających

Ceny usług i towarów, w tym artykułów spożywczych, przekraczają (z wyjątkami, np. w segmencie sprzętu audio-video lub AGD) ceny w Polsce. Koszty utrzymania są w Austrii znacznie wyższe aniżeli w Polsce, Czechach, Słowacji, czy też na Węgrzech (w przypadku niektórych artykułów spożywczych, np. truskawek, jabłek lub pomidorów w sezonie, cena w Polsce i Austrii wyrażona jest tą samą liczbą, różni się jedynie walutą).

Przykłady cen: bochenek chleba – 1,5-3,- euro, kilo mięsa – 10-15,- euro, obiad w gospodzie – 10-15,- euro, strzyżenie (męskie) – 15,- euro, czyszczenie chemiczne garnituru – 15,- euro, litr benzyny i oleju napędowego  – 1,40 euro, bilet do kina – 10,- euro, 2-godzinny pobyt na basenie 3,5-5,5 euro, buty wyjściowe 100-300,- euro, buty sportowe 50-100,- euro, garnitur 200-500,- euro, koszula 10-30,- euro, t-shirt 5-30,- euro.

Prąd, gaz i woda są ogólnie dostępne. Koszty dostaw są znacznie wyższe aniżeli analogiczne koszty w Polsce.

Towary powszechnie dostępne w Polsce są dostępne również w Austrii. W porównaniu z Polską w Austrii do rzadkości należą wielkie „megasamy” i „supermarkety”. Mniej jest tu również dużych centrów handlowych. Sklepy spożywcze zorganizowane są w kilka dużych sieci (Billa, Spar, Merkur, Zielpunkt, Hofer, Lidl -w niektórych z nich są działy z artykułami chemicznymi, kosmetykami, gospodarstwa domowego i odzieżą) i rozmieszczone w każdej dzielnicy Wiednia i w całym kraju. Bardzo rzadkie (a poza tym droższe) są małe sklepy osiedlowe. Większość sklepów spożywczych jest czynna od 7.30 do 19.00, a niektóre nawet do 21 (sklepy przemysłowe są otwierane przeważnie o 10.00).
W czwartki niektóre sklepy pracują dłużej. W soboty sklepy są czynne przeważnie do 17.00. W niedzielę nie ma w zasadzie możliwości dokonania zakupów (w ograniczonym zakresie na dworcach i lotniskach).

Austriacy dużą wagę przywiązują do wymagań dobrego tonu. Napotykanych ludzi zwyczajowo wita się pozdrowieniem Grüss Gott, a żegna słowami Auf Wiedersehen lub Auf Wiederschauen.

Przyjęte jest stosowanie tytułu naukowego lub wskazywanie funkcji danej osoby, zarówno w korespondencji, jak i w rozmowach (czyli mówi się np. Herr Magister Schmidt albo Frau Diplomingenieur Vogel). Przed rozmowami dobrze jest upewnić się, jakie tytuły posiadają i jakie stosują (do jakich są najbardziej przywiązani) przyszli rozmówcy.

Urzędy w Austrii są otwarte od poniedziałku do piątku, przy czym godziny ich otwarcia są różne. Większość urzędów przyjmuje interesantów od 8.00 do 12.00. We czwartki niektóre urzędy są otwarte również po południu.

1.3. Święta w Austrii

W niedziele i święta sklepy w Austrii są zamknięte.
Dni świąteczne to:

01.01. Nowy Rok

06.01. Trzech Króli

24.04. Wielkanoc

25.04. Poniedziałek Wielkanocny

01.05. Święto Państwowe

02.06. Wniebowstąpienie

12.06. Zielone świątki

13.06. Zielone świątki

23.06. Boże Ciało

15.08. Wniebowzięcie NMP

26.10. Święto Narodowe (Nationalfeiertag)

01.11. Wszystkich Świętych

08.12.Święto Niepokalanego Poczęcia NMP

25.12 Boże Narodzenie

26.12. Boże Narodzenie