Witaminy to niezwykle pracowite substancje chemiczne. Gdy wraz z jedzeniem trafią do organizmu, od razu biorą się do roboty. Większość z nich staje się współpracownikami enzymów, od których zależą funkcje organizmu. Witaminy to również wyjątkowo koleżeńskie cząsteczki. Najlepiej się czują w towarzystwie składników mineralnych. Niestety, sami nie umiemy ich wytwarzać. Dlatego muszą być dostarczane z pożywieniem. Bywa, że nie jest ono wystarczającym źródłem witamin i minerałów i trzeba je uzupełniać specjalnymi preparatami. Sprawdź, kiedy.

Każdemu według potrzeb

To nieprawda, że każda z nas ma takie samo zapotrzebowanie na witaminy i minerały. Ich niezbędne dla organizmu dawki zależą od wieku, ale także od tego, jaką wykonujemy pracę i jaki tryb życia prowadzimy. Więcej potrzebujemy zimą i wiosną, gdy trudniej o świeże warzywa i owoce, gdy dociera do nas znacznie mniej naturalnego światła. Zapotrzebowanie na nie rośnie również w czasie rekonwalescencji po przebytej chorobie i gdy zaczyna nam spadać odporność. Są sytuacje, np. ciąża czy odchudzanie, gdy bez względu na porę roku musimy sięgnąć po ich gotowe zestawy. Te preparaty nie muszą zawierać wszystkich witamin i soli mineralnych, a tylko niektóre, i to odpowiednio skomponowane. Pamiętaj również, że niektóre witaminy mogą niekorzystnie wpływać na zażywane przez ciebie lekarstwa (np. osłabiając ich działanie) i odwrotnie: leki także czasem „szkodzą” witaminom.

Twoja codzienna porcja witamin

Często stosujesz drakońskie diety Wiele modnych obecnie kuracji odchudzających wymaga od ciebie ogromnych wyrzeczeń, a jednostronne menu jest zarówno nudne, jak i niebezpieczne. Jeśli nie jesz potraw i produktów bogatych w tłuszcze i węglowodany, narażasz się na niedobory cennych substancji. Zwykle brakuje wtedy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, czyli A, D, E i K oraz tych z grupy B. I to właśnie one powinny znaleźć się w suplementach, które warto przyjmować podczas zrzucania zbędnych kilogramów. Do tej listy dołącz jeszcze witaminę C, która ułatwia wchłanianie żelaza (jego niedobór grozi anemią). Pełne zwycięstwo w walce z nadwagą będzie możliwe, jeśli schudniesz, a przy tym nie „zapracujesz” na problemy ze zdrowiem. W tym pomogą ci naturalne zioła, a właściwie zawarte w ich aktywne substancje.

Popalasz papierosy

Palenie to zgubny nałóg i najlepiej go rzucić. Z dymem papierosów wdychasz ponad 4 tys. trujących substancji, w tym także rakotwórczych, np. wolne rodniki. Atakowany w ten sposób organizm broni się, wykorzystując do tego celu witaminy i mikroelementy. By ich nie zabrakło, trzeba uzupełnić dietę w produkty obfitujące w antyutleniacz – witaminę C, beta-karoten, czyli prowitaminę A, oraz E. Unieszkodliwiają one wolne rodniki. We krwi palacza może być o 40 proc. mniej witaminy C niż u osoby niepalącej. Lekarze zalecają więc, by uzależnieni od nikotyny dostarczali sobie dawkę dzienną witaminy C nawet dwa razy wyższą, niż przewidują normy, czyli ok. 140 mg.

Uprawiasz sport

Na szczęście dla naszego zdrowia wysiłek fizyczny staje się coraz bardziej modny. Ale jeśli intensywnie trenujesz, musisz pamiętać, że zapotrzebowanie organizmu na witaminy i minerały jest wtedy większe. Jeśli ich nie dostarczysz, to zamiast cieszyć się zgrabną sylwetką i dobrą kondycją, będziesz czuła się osłabiona, zmęczona i stracisz chęć do dalszych ćwiczeń. A jeżeli codziennie poświęcasz około godziny na forsowny trening, powinnaś zażywać magnez, który korzystnie wpływa też na mięśnie. Pamiętaj, że jest dużo lepiej przyswajalny w towarzystwie witaminy B6. Włącz do swej diety również produkty bogate w witaminy A i E – dzięki nim więzadła podtrzymujące kości stawów stają się wytrzymalsze, co w pewnym stopniu chroni również przed kontuzjami. Dołącz także inne przeciwutleniacze,
czyli witaminę C oraz beta-karoten. Unieszkodliwisz w ten sposób wolne rodniki tlenowe, które powstają w dużych ilościach szczególnie podczas aerobiku, joggingu czy innych intensywnych ćwiczeń fizycznych.

Bierzesz tabletki antykoncepcyjne

Hormony, nie tylko te w pigułkach, ale także w plastrach i spiralach antykoncepcyjnych, upośledzają nieco wchłanianie witamin i minerałów. Przy tej formie antykoncepcji możesz mieć niedobory zwłaszcza witamin z grupy B, w tym kwasu foliowego. Wiele kobiet ma wtedy kłopoty z cerą, włosami lub paznokciami, a także skłonność do obrzęków nóg i do tkliwości piersi, zwłaszcza w drugiej fazie cyklu, czyli na dwa tygodnie przed miesiączką Pomocna jest wówczas witamina B6, która zapobiega zatrzymywaniu wody, a więc pozornemu przybieraniu na wadze tuż przed menstruacją. Podobnie działa wapń. Dla podreperowania urody warto sięgnąć po związki krzemu np. ze skrzypu. Poprawi on wygląd paznokci, skóry i włosów w tym trudnym okresie.

Dużo pracujesz i długo siedzisz za biurkiem

Na niedobory pewnych witamin jesteś narażona, gdy uczysz się, pracujesz i w dodatku lubisz posiedzieć przy komputerze. Przebywanie w zamkniętym pomieszczeniu i brak słońca pozbawiają twój organizm witaminy D. Z kolei wpatrywanie się w monitor komputera niekorzystnie wpływa na wzrok, dlatego przyda ci się trochę więcej witaminy A lub beta-karotenu. Siedząc, nie poprawiasz siły mięśni. Będzie im potrzebna dodatkowa porcja magnezu, a ten pierwiastek lubi być zażywany wraz z witaminą B6. Dla skóry wysuszonej biurowym, zwłaszcza klimatyzowanym powietrzem niezbędna jest także wita- mina E. Jeżeli wykonujesz pracę umysłową,
na kojarzenie dobrze wpłyną te z grupy B, zwłaszcza B1, B2 i B6. Warto uzupełniać te składniki, kiedy masz sesję lub dużo papierkowej pracy.

Żyjesz w ciągłym stresie

W dzisiejszych czasach trudno go uniknąć. Krótkotrwały nie wyrządza szkód, ale jeśli w porę sobie z nim nie poradzisz, będziesz wyczerpana fizycznie i psychicznie. Osłabi się twoja odporność i wzrośnie ryzyko chorób – również tak groźnych, jak zawał serca. Przy długotrwałym stresie twój organizm potrzebuje wsparcia. Przydadzą mu się dodatkowe porcje witamin z grupy antyoksydantów, a więc beta-karoten (prowitamina A), C oraz E. Ważne są także te z grupy B, które poprawiają kondycję układu nerwowego i zapobiegają problemom z zasypianiem. Dołącz do nich potrzebne pierwiastki, takie jak magnez i cynk oraz związki roślinne np. z dzięgla chińskiego. Działają one uspokajająco, a także wzmacniająco na układ nerwowy.

Jesteś w ciąży lub planujesz zostać mamą

Jeżeli zamierzasz zajść w ciążę, co najmniej 12 tygodni przed poczęciem dziecka zacznij przygotowywać swój organizm na 9 miesięcy życia we dwoje. Najważniejszą witaminą tego okresu jest witamina B9, czyli kwas foliowy. Potrzebujesz go ok. 400 mcg dziennie. Jest niezwykle ważny dla prawidłowego rozwoju dziecka. Ma bowiem wpływ na kształtowanie się tzw. cewy nerwowej – zalążka mózgu i układu nerwowego. Dostateczna ilość witaminy B9, którą musisz także zażywać w pierwszym trymestrze ciąży, chroni płód przed przepukliną mózgowo-rdzeniową, a tym samym malca przed niepełnosprawnością. Przyszła mama potrzebuje też znacznie więcej wapnia i żelaza, a pierwiastki te lepiej się wchłaniają w towarzystwie witaminy C.