Jedną z ciekawszych propozycji zapoznania się z historią miasta jest możliwość wzięcia udziału w bezpłatnym oprowadzaniu po budynku wiedeńskiego ratusza. Wprawdzie, by zwiedzić cały budynek trzeba pokonać dystans 2,5 km, jednak, na szczęście, do zobaczenia są nieliczne, za to bardzo znaczące, pomieszczenia.

Zwiedzanie zaczyna się w sali, gdzie można znaleźć portrety zmarłych burmistrzów Wiednia. Co ciekawe, miejską tradycją jest, że każdy z urzędujących włodarzy w czasie swojej kadencji musi zostać sportretowany. Wybór artysty jest jednak pozostawiony burmistrzowi i podobno urzędujący obecnie Michael Häupl już go dokonał, niemniej pozostaje tajemnicą poliszynela, kim jest ów artysta, gdyż z jednej strony współpracownicy ratusza nie mogą zdradzać, komu przydzielono to zadanie, a z drugiej sami przyznają – można to znaleźć w Internecie.
Interesującym elementem wystroju tego pomieszczenia jest kominek, który ratusz otrzymał w prezencie, dwa lata po ukończeniu budowy (1885) i był to prezent o tyle piękny, co kłopotliwy. O jego umiejscowieniu zdecydowały względy praktyczne, mianowicie brak konieczności przebudowy. Niestety, nigdy nie spełniał swojej podstawowej funkcji i nie służył do ogrzewania, pozostając piękną ozdobą sali, a także kierowanym w stronę spotykających się tam polityków przypomnieniem: „z mądrością byłeś budowany, powinieneś być mądrze rządzony”, płynącym z pozostawionego na kominku motto.

Inną ciekawostką jest fakt, ze w pierwotnym planie, a także w początkowych fazach jego realizacji ściany ratusza pokrywano w niektórych pomieszczeniach 22- karatowym zlotem. Kiedy jednak wśród mieszkańców Wiednia rozniosła się wieść, do budynku, który jako obiekt użyteczności publicznej był dostępny dla każdego, ludzie zaczęli przychodzić po to, by to złoto zdobyć, zdrapując je ze ścian, stąd też zdecydowano się zostawić drogocenny materiał wyłącznie na niedostępnym, bo znajdującym się na suficie, na wysokości kilkunastu metrów. Oprócz złota do budowy używano innych drogocennych materiałów – jak np. szlachetnego drewna na kasetony czy też tapet z jedwabiu damasceńskiego.
Godna uwagi była również sala, w której odbywają się rożnego rodzaju uroczystości, w tym bale. Jest ona przystosowana do zróżnicowanej aranżacji (orkiestra, muzyka współczesna z konsolety DJa), Tych imprez odbywa się w ratuszu ok. 1500 rocznie, i obok balów, są to inne imprezy taneczne, a w czasie adwentowym od piątku do niedzieli międzynarodowe występy chóralne (gdzie wstęp jest bezpłatny), dalej są to dni zdrowia czy imprezy dla dzieci.

Kolejnym etapem zwiedzania były dwie sale godłowe – mała i duża, które pierwotnie służyły jako muzeum broni, niemniej kolekcja powiększyła się na tyle, ze konieczne było jej przekazanie do Wien Museum na Karlsplatz. Sala ta jest dość ponura i mimo użycia szlachetnych materiałów wykończeniowych, budzi skojarzenia z szarzyzną PRLu. Ciekawostką tych miejsc są ogromne lampy, z których jedna składa się z 5000 pojedynczych części i każda wazy po 750 kg.

Jedną z najbardziej interesujących opowieści była ta o ratuszowej wieży. Choćby o tym skąd wzięła się jej wysokość. Mierzy ona 98 m, ponieważ w czasie kiedy budowano ratusz żaden ze świeckich budynków nie mógł być wyższy niż najbliżej położony kościół czyli w tym przypadku Votivskirche. Niemniej architekt budynku, Friedrich Schmidt, chciał optycznie powiększyć ratusz, wiec na samej górze postawił postać, nazywaną „człowiekiem ratusza” (Rathasumann), dając mu do ręki również chorągiewkę, tak, że ostatecznie najwyższy punkt budynku leży na wysokości 103, 4 m. Rathausmann ma buty w rozmiarze 36, waży 650 kg, jest osadzony na metalowym wahadle, dzięki czemu przy dużych wichurach, może naginać się o 25 cm, co daje niemal pewność, że figury nie złamią nawet silne wichury. By umożliwić zrobienie sobie z nim zdjęcia, zrobiono jego identyczna kopie, umiejscowiona na jednym ze skrzydeł ratusza. Którym? Proszę sprawdzić, wybierając się na spacer dookoła osi zewnętrznej budynku.

Ostatnim etapem zwiedzania jest wizyta w sali parlamentu miejskiego. Sala mierzy 13 metrów, przepiękne okna witrażowe nie są oryginalne, te zostały zniszczone w czasie wojny, jednak odnaleziono ich fragmenty i je zrekonstruowano, zmieniając jedynie godło, które wcześniej prezentowało to monarchii austriacko- węgierskiej. Ratusz słynie z pięknych żyrandoli. Ten w sali obrad zaprojektował Friedrich Schmidt, 1873 z okazji… Targów Międzynarodowych, które odbywały się w Wiedniu. Na tej wystawie żyrandol zdobył takie uznanie i popularność, ze chciano go wystawić również po pięciu latach w Paryżu, co było nie lada wyzwaniem, gdyż konstrukcja żyrandola składa się z jednej części. Ten mierzący 5m średnicy, mający 3 m głębokości, ważący 3,2 tony abażur udało się zainstalować w ratuszu tylko dlatego, ze budynek nie był wtedy jeszcze ukończony. Co ciekawe żyrandol u góry jest otwarty, wymaga regularnego czyszczenia, tkwi w nim 213 żarówek, które wymagają regularnej zmiany. Jak udaje się wykonać te czynności, można dowiedzieć się właśnie w czasie oprowadzania.
W sali tej stu radnych obraduje z jednej strony dodając za miasto Wiedeń, z drugiej za Bundesland (cos w rodzaju naszego powiatu) Wiedeń, są to te same osoby, sesje odbywają się jednak w innych dniach i… dostają oni tylko jedna pensje. Obecnie 100 mandatów jest podzielonych między pięć partii politycznych. Sala obrad wygląda, poza sztuka, jak każde tego typu miejsce. Każda sesja jest transmitowana na żywo, a każdy kto chce posłuchać obrad może skorzystać z galerii dla widzów.
***
Jeśli jednak ktoś nie interesuje się polityką, warto wybrać się po prostu pozwiedzać ten budynek. Z pewnością nie będzie to stracona godzina. Co ważne na wizytę tam można zdecydować się spontanicznie, gdyż rejestracja pojedynczych osób nie jest wymagana. Wystarczy o podanym czasie zjawić się przy Stadtinformationszentrum (Friedrich-Schmidt-Platz 1). Oprowadzanie po ratuszu odbywa się w każdy poniedziałek, środę i piątek o 13.00. Jeśli nasza znajomość niemieckiego jest niewystarczająca, by zrozumieć opowieść przewodniczki czy przewodnika, po zostawieniu dowodu tożsamości, można otrzymać bezpłatnie audioguide, w języku angielskim, francuskim, włoskim czy hiszpańskim. Grupy (do max. 50 osób), które chciałby zostać oprowadzone po ratuszu (poniedziałek- piątek od 8.00-14.00) muszą zgłosić się telefonicznie (+43 1 525 50) bądź pisemnie ([email protected]) najpóźniej na cztery tygodnie przed planowana wizyta w ratuszu.

Anna Maria Gacek
Dojazd:
U2 Rathaus
Tramwaje: 1,71,D (Rathausplatz); 2 (Stadiongasse/Parlament)